Thuế quan tăng, kinh tế toàn cầu còn ổn được bao lâu?

Henry 19/08/2025 Phân tích cơ bản, Tin tức, Trang chủ

Nền kinh tế toàn cầu dường như đang chống chọi tốt với việc thuế quan của Mỹ tăng mạnh và sự bất định gia tăng xung quanh tương lai của hệ thống thương mại quốc tế…

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng trở ngại đối với tăng trưởng sẽ tăng lên trong thời gian tới do thuế quan tăng lên mức cao hơn.

Thời gian gần đây, khi các quốc gia lần lượt công bố mức tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) của quý 2, một kiểu mẫu rõ ràng đã xuất hiện. Sau khi tăng trưởng nhanh trong quý 1 nhờ việc doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh tích trữ hàng tồn kho trước khi thuế quan tăng, nhiều nền kinh tế đã giảm tốc trong quý 2 khi thuế quan được triển khai.

Điển hình của sự trồi sụt tăng trưởng này là Ireland, quốc gia chứng kiến GDP tăng 7,4% trong quý đầu năm, rồi giảm 1% trong quý 2. Một ví dụ khác là nền kinh tế Anh giảm tốc từ mức tăng 0,7% trong quý 1 còn tăng 0,3% trong quý 2. Tương tự, kinh tế Thụy Sỹ tăng 0,8% trong quý 1, sau đó chỉ tăng 0,1% trong quý 2.

Mức tăng trưởng của nửa đầu năm là tương đối tốt với cả Anh và Thụy Sỹ. Và dù một số nền kinh tế lớn còn chưa công bố số liệu GDP quý 2, có vẻ như tăng trưởng kinh tế toàn cầu đã trụ vững tốt hơn so với dự báo khi mối đe dọa thuế quan mới xuất hiện. Nhật Bản công bố số liệu GDP quý 2 vào hôm thứ Sáu vừa rồi cho thấy mức tăng hàng năm 1% trong quý 2, cao hơn dự báo tăng 0,5% mà giới phân tích dưa ra trước đó.

Theo tờ báo Wall Street Journal, dựa vào những gì đã được công bố, giới phân tích nhận định đến thời điểm hiện tại, nhiều bộ phận của nền kinh tế toàn cầu có thể mới chịu ảnh hưởng rất ít bởi thuế quan, và tác động thực sự còn chưa xảy đến. Kinh tế Tây Ban Nha tăng 0,6% trong quý 1 và tăng 0,7% trong quý 2. Kinh tế Ba Lan cũng ghi nhận mức tăng tương tự.

Việc nhiều quốc gia lựa chọn không trả đũa thuế quan của Mỹ có thể được nhìn nhận như một thắng lợi cho Washington. Nhưng những lựa chọn đó cũng là thắng lợi cho nền kinh tế toàn cầu, và hiện tại, sự trở lại tình trạng trả đũa hỗn loạn như thời những năm 1930 dường như khó xảy ra.

Nhưng điều đó không có nghĩa là nền kinh tế toàn cầu không bị ảnh hưởng bởi việc chính sách thuế quan của Tổng thống Trump. Các nhà kinh tế cho rằng sẽ mất một thời gian nhất định trước khi tác động của việc tăng thuế quan có thể được xác định rõ ràng, và có khả năng việc tăng thuế quan lên cao hơn gần đây sẽ làm gia tăng thiệt hại đối với các nền kinh tế.

Trên thực tế, thuế quan cao hơn hiện đang dẫn đến dòng chảy thương mại yếu hơn. Văn phòng Phân tích chính sách kinh tế Hà Lan ước tính rằng khối lượng hàng hóa được vận chuyển qua biên giới giữa các quốc gia đã tăng rất nhanh, với mức tăng 1,9%, trong 3 tháng đầu năm, do các doanh nghiệp Mỹ đẩy nhanh việc nhập khẩu hàng hóa trước khi có thuế quan mới được áp. Nhưng đến tháng 4, thương mại toàn cầu giảm 1%, và sau đó giảm thêm 0,9% vào tháng 5.

Số liệu tháng 6 hiện vẫn chưa được công bố, nhưng khả năng sẽ có thêm một cú suy giảm nữa của thương mại toàn cầu được ghi nhận.

“Toàn bộ tác động của các biện pháp thuế quan gần đây vẫn đang trong quá trình dần xuất hiện. Bóng đen do sự bất định thuế quan gây ra vẫn tiếp tục đè nặng lên niềm tin kinh doanh, đầu tư và chuỗi cung ứng” – Tổng giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhận định.

Dù vậy, WTO đã nâng triển vọng thương mại hàng hóa toàn cầu trong năm nay, hiện dự báo mức tăng trưởng cả năm là 0,9%, sau khi đưa ra dự báo hồi tháng 4 cho rằng thương mại toàn cầu cả năm sẽ giảm 0,2%. Cơ sở của việc nâng triển vọng này là sự gia tăng đột biến trong nhập khẩu của Mỹ trong quý 1, nhưng WTO tin rằng sự gia tăng này sẽ được cân bằng bởi nhu cầu nhập khẩu hàng hóa yếu đi của Mỹ trong năm 2026.

Định chế thương mại quốc tế có trụ sở tại Geneva tin rằng mức thuế quan hiện tại sẽ đến lúc gây ra tác động lớn hơn đối với kinh tế toàn cầu so với mức thuế cơ sở 10% có hiệu lực từ tháng 4 cho tới khi hết hạn gần đây.

Các nhà hoạch định chính sách trên khắp thế giới đồng tình với quan điểm này và đang hành động để chống lại tác động của thuế quan cao hơn. “Nền kinh tế Thái Lan được kỳ vọng sẽ tăng trưởng chậm lại trong nửa cuối năm do tác động từ chính sách thương mại của Mỹ, bao gồm cả tác động trực tiếp và gián tiếp”, Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BOT) nhận định khi tiến hành cắt giảm lãi suất trong tuần vừa rồi để hỗ trợ tăng trưởng.

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG: Mrs. Bích Thủy

Hotline (Zalo) : 0904 359 559